معناشناسی واژه عفو در قرآن کریم

thesis
abstract

معناشناسی بخشی از دانش زبان شناسی یا شاخه ای مستقل از آن است که از رهگذر آن می توان به تحلیل معنای واژه ها و جمله های یک متن پرداخت و جایگاه دقیق کلمه ها و ترکیب های آن را با توجه به نظام معنایی که در آن قرار دارد، به دست آورد. این نوشتار به معناشناسی واژه عفو در قرآن کریم می پردازد. عفو در لغت حامل معانی مختلف و حتی متضاد است. همچنین در قرآن نیز چندین معنا از سوی مفسران برای آن ارائه شده است که این معانی با توجه به واژگان هم نشین به دست می آید و سیاق به عنوان یکی از مهم ترین قرینه ها برای فهم واژگان قرآن، در ایجاد معانی مختلف عفو در آیه نقش عمده و تعیین کننده ای دارد، البته به نظر می رسد بهترین راه برای دست یابی به دقیق ترین معنا، توجه به سیاق آیه همراه با بهره گیری از تحلیل جامعه شناختی و روان شناختی حاکم بر فضای نزول و سیاق آیه است که در این پژوهش برای یافتن معنای عفو در قرآن از این روش بهره گرفته شده است. همچنین بررسی واژگان به ظاهر مترادف با عفو نظیر صفح، غفر و جوز نشان می دهد که این واژگان با وجود این که در ظاهر هم معنای با عفو به نظر می رسند ولی به سبب اندک تفاوت معنایی که بین این واژه ها و عفو وجود دارد، هرگز نمی توانند به عنوان واژه ای مترادف، جانشین معنایی آن در قرآن کریم شوند. تحلیل معناشناسی عفو در قرآن نشان می دهد که این واژه دارای معنایی اصلی و پایه است که روح آن را تشکیل می دهد؛ به طوری که در همه آیات و با هر سیاقی این معنا به عنوان هسته مرکزی این واژه حضور دارد و این معنا همان گذشت است. گذشت از مفاهیم برتر اخلاقی است که در سعادت و تعالی فردی و اجتماعی انسان ها نقش موثری ایفا می کند و دارای آثار و فوائدی است. این آثار شامل مغفرت الهی، رحمت خدا، تألیف قلوب، آرامش خاطر، و... می باشند که این پژوهش به آن ها پرداخته است

similar resources

معناشناسی توصیفی واژه"عزم"در قرآن کریم

عزم از واژگان کلیدی قرآن کریم است.میزان اثرگذاری "عزمِ قرآنی" بر سرنوشت انسان،آن را به یک واژه اساسی تبدیل کرده است.پژوهش حاضر، واژه "عزم" را از نگاه معناشناسی ساخت‌گرا و براساس روابط هم‌نشینی و جانشینی بررسی می‌‌کند.با توجه به آیات "عزم"، دو واژه "امر" و "صبر" پربسامدترین هم‌نشین "عزم" است. واژگان "توکل"، "طلاق"، "عقده‌ النکاح"، "شاورهم"، "عهدنا"و "نسیان" دیگر همنشین‌‌های عزم است که هر کدام فقط...

full text

معناشناسی واژه کریم در قرآن مجید

در این مقاله از طریق معناشناسی توصیفی، مفهوم کرامت با توجه به بافت آیات قرآن بیان شده است. اصل در معنای واژه کریم، تفوّق و عزّت ذاتی است و مانند واژه عزیز در مقام مقایسه قرار نمی‌گیرد. هر چیزی که در حد و غایت خودش، شریف و ارجمند باشد با واژه کرم توصیف می‌شود. براساس واژه‌های همنشین کریم در قرآن مجید این واژه در اکثر موارد دارای کاربرد معنوی می‌باشد و در مورد خدا، و غیر خدا بکار رفته است. واژگان و...

full text

«عفو» در قرآن کریم

Taking some early steps, this material has sought to deliver a theory on Forgiveness (Afav) in the viewpoint of Holy Quran. Forgiveness is one of the most significant components of coagulation in the interpersonal communication, individual serenity and moral eminence. However, it is so essential to demarcate and rethink the scope and the limits as well as the applications of this moral virtue. ...

full text

معناشناسی واژه «جسد» در قرآن کریم

نوشتار حاضر به معناشناسی واژه «جسد» در قرآن کریم با روش باهم­آیی می پردازد. در این راستا، آیاتی که این واژه در آنها به کار رفته از نظر باهم آیی تحلیل متنی شده و پس از تعیین مهمترین عناصری که در فرآیند باهم­آیی با این واژه قرار گرفته­اند؛ یعنی جاودانگی، فراانسانی، مصر، یهود و ملک، فرضیة «اندیشة تجسّد» و «مومیایی» دربارة معنای این واژه ارائه و با شواهد قرآنی، از جمله رواج اندیشة تجسّد در کفّار و مشر...

full text

معناشناسی واژه «ولی» در قرآن کریم

«معناشناسی» یکی از شاخه های زبان شناسی نوین است که پیشینه ای کهن دارد و ریشه برخی مباحث و اندیشه های آن به گذشته های دور بازمی گردد. معناشناسی، به مثابه یک نظریه که به بررسی معنا در ساختار کلام می پردازد، از اواسط قرن نوزدهم پا به عرصه زبان شناسی نوین گذاشت. بنیانگذاران نخستین آن، ماکس مولر و میشل بریل بودند. «چندمعنایی» یکی از شاخه های دانش معناشناسی است. این شاخه وجوه متعدد معنایی را، با توجه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023